-
Vacature Supergoods Antwerpen: Klantenservice Superstar November 25, 2024
-
Lynn Mikolajczak, COSH! Digital Wardrobe App: "Transformeer je kledingkast: minder kopen, meer combineren" November 10, 2024
-
Team Favourites: Delfien, Supergoods Antwerpen October 22, 2024
Het groene masker van je verzorgingsproducten - Interview met Eva Trappeniers
Wie dezer dagen verzorgingsproducten bekijkt, kan er niet omheen. Termen als natuurlijk, diervriendelijk, fair en ecologisch vliegen je om de oren, en ook de verpakkingen lijken hun groene aspect duidelijk in de verf te willen zetten. Maar wie verder kijkt dan enkel het omhulsel, komt vaak bedrogen uit. Plots komt uit dat die heerlijk geurende natuurlijke handcrème vol chemische ingrediënten zit, en blijkt dat de marketeers van je nieuwe ‘groene’ shampoo toch een andere definitie van groen bleken te hebben dan jij.
Tekst: Silke Denissen, foto: Getty Images
Typische gevallen van greenwashing, zegt Eva Trappeniers, aka make-upartieste en hairstyliste von Winckelmann. “Greenwashing is een term die gebruikt wordt wanneer producten verkocht worden die er groener, duurzamer of meer maatschappelijk verantwoord uitzien dan ze in werkelijkheid zijn. De consument wordt hierbij dus eigenlijk bedot.”
Toen Trappeniers haar opleiding visagie afrondde, ging ze al snel op zoek naar alternatieven voor de make-up-producten die ze verplicht moest gebruiken tijdens de opleiding, omdat ze zich vragen stelde bij de duurzaamheid en de samenstelling van de producten. “Ik besliste toen al dat ik alleen maar merken met een andere filosofie wilde gebruiken, en ik voel ook dat er de laatste jaren meer en meer belangstelling is voor die natuurlijke, ethisch geproduceerde producten.”
Die bewustwording naar wat we op onze huid smeren, is zeker geen slechte zaak. Onderzoek van EWG’s Skin Deep, een Amerikaanse database die de ingrediënten van bepaalde producten en hun gezondheidsrisico’s oplijst, wijst uit dat een gemiddelde volwassene per dag gemiddeld 9 verzorgingsproducten gebruikt, gaande van zonnecrème en shampoo tot tandpasta en cosmetica. Die 9 producten bevatten samen 126 unieke chemische ingrediënten. Een verbijsterend cijfer, zeker wanneer je bedenkt dat 60% van wat je op je huid smeert, er ook effectief door wordt opgenomen en dus in je lichaam terechtkomt.
Belangrijk? Toch wel. “Een klassiek cosmeticaproduct zit vol ingrediënten die enerzijds de huid verstoppen, zoals minerale oliën en plastic, die op de huid blijven liggen en haar niet laten ademen, en die anderzijds in onze bloedbaan terechtkomen en onze hormoonbalans verstoren, zoals synthetische parfums of parabenen”, zegt Trappeniers.
“Bedrijven zeggen dan vaak: ‘Ja, maar de hoeveelheid parabenen is zo laag’, en dat kan wel kloppen. Maar het zit niet in één product. En je gebruikt het niet één keer. Het is de opstapeling ervan die toch wel gevaarlijk kan zijn.”
NATUURLIJK VS. ORGANIC
Bedrijven beginnen ook te beseffen dat de consument zich steeds vaker bewust wordt van wat hij of zij via de huid opneemt en zoeken dus naar manieren om ook de kritische kopers te overtuigen. “Ook al is de natuurlijke cosmetica nog een nichemarkt, je voelt dat die de laatste jaren enorm aan het groeien is”, vertelt Trappeniers. “Ook de grote producenten merken dat ze daarin mee moeten gaan. Ze gaan echter hun product niet helemaal aanpassen, en leveren maar een minimale inspanning om de kwaliteit te verbeteren. Wat ze vaak wel doen, is de vormgeving van de verpakking en de terminologie aanpassen, waardoor ze de indruk geven dat ze het product helemaal natuurlijk hebben gemaakt, wat uiteraard niet zo is. Dat is dan een vorm van greenwashing.”
Daarnaast kunnen bedrijven bepaalde eigenschappen claimen zonder daarvoor enig bewijs te moeten leveren. Denk maar aan de term ‘natuurlijk’. “Vanaf het moment dat je 1 procent natuurlijke ingrediënten in je product hebt zitten, mag je er de term ‘natuurlijk’ voor gebruiken”, zucht Trappeniers. “Dat is uiteraard erg misleidend voor de consument.” De termen ‘biologisch’ en ‘organic’ zijn trouwens wel beschermd.
CONTROLES
Hoe komt het dat bedrijven met deze greenwashing-praktijken wegkomen? Eerst en vooral omdat er op dat vlak weinig regulering in de cosmeticaindustrie is. Er zijn wel betrouwbare certificatieorganen, zoals BDIH, NaTrue en Ecocert, maar ook zij kunnen uiteraard niet garanderen dat bedrijven hun labels niet misbruiken. “Daarnaast is er op Europees niveau amper wetgeving rond cosmetica. Je hebt een lijst met ingrediënten die met mate gebruikt mogen worden en een lijst met ongeveer 1360 ingrediënten die niet gebruikt mogen worden. Maar op die lijst met ingrediënten die wél gebruikt mogen worden, staan toch nog wel wat ingrediënten waar we serieuze vraagtekens bij hebben”, vertelt Trappeniers.
“Het enige dat een bedrijf nu moet doen, is geen ingrediënten gebruiken van de lijst met verboden ingrediënten, én alle ingrediënten op de verpakking vermelden. Dat is alles. Maar eigenlijk komt niemand controleren wat er in de producten zit, en of de verpakking overeenkomt met de inhoud van het product. Er is echt amper wetgeving.”
En of dat snel gaat veranderen? “Ik vrees ervoor. Er zou andere wetgeving moeten komen, en meer controles. Maar die gigantische cosmeticabedrijven, dat is echt een mega-industrie met lange armen. Ik betwijfel of daar snel iets gaat veranderen …”
Het ziet er dus naar uit dat grote organisaties hun producten nog wel even zonder repercussies gaan kunnen blijven adverteren zoals zij dat willen.
Dat heeft natuurlijk ook te maken met het feit dat de markt van de natuurlijke schoonheidsproducten nog altijd maar 10-15% van de totale markt uitmaakt, zodat de grote spelers niet al te veel moeite doen om volledig natuurlijk te gaan, iets wat voor hen ook nog veel kostelijker zou uitdraaien. En hoe milieubewust een bedrijf ook mag zijn, het hoofddoel blijft uiteraard winst draaien. Daar komt bij dat heel wat consumenten eigenlijk het verschil niet zien tussen greenwashed producten en volledig natuurlijke producten. Wie echt een onderscheid wil kunnen maken, moet zich al gaan verdiepen in de ingewikkelde benamingen van de ingrediënten, en dat is voor velen een brug te ver.
WAPEN JEZELF
Toch kan je als consument wel stappen ondernemen om je te wapenen tegen greenwashing. Trappeniers: “Besteed een beetje aandacht aan de dingen die je koopt. Doe wat onderzoek. Vind een merk waarvan je weet dat het allemaal in orde is, en blijf daaraan trouw, da’s een makkelijke manier. Wat ook kan, is de ingrediënten van zo’n product leren lezen zodat je direct kan zien wat erin zit en of dat goed of slecht is, al kan ik mij inbeelden dat niet elke consument daarop zit te wachten. Wat dan een stuk makkelijker is, is je producten gaan kopen in winkels als Supergoods of Bio-Planet. Je weet daar dat de controle vooraf gedaan is door de winkel zelf.”
BEZOEK EVA’S BEAUTY POP-UP!
Samen met Sunkissed Flowers heeft Von Winckelmann een pop-up in Adegemstraat 80 te Mechelen, vanaf 1 december! Meer info op vonwinckelmann.be.
Dit artikel was eerst gepubliceerd in Good Stuff Magazine.